Jinsi ya Kujiunga na Chama cha Kisiasa nchini Kenya

Ni muhimu kwa kila mwananchi kujua jinsi ya kujiunga na chama cha kisiasa nchini Kenya. Katiba inasisitiza haki ya kujiunga na chama cha kisiasa.

Katiba ya Kenya inasema kila mwananchi ana uhuru wa kuwa na uchaguzi wa kisiasa, ikiwemo haki ya kushiriki katika shughuli za, au kusajili wanachama kwa niaba ya chama cha kisiasa (Ibara ya 38 (1) (b) ya Katiba).

Uanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya ndio njia kuu ya chama chochote cha kisiasa. Ili kuwa mwanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya, chama hicho lazima kisajiliwe kwa kufuata Sheria ya Vyama vya Kisiasa.

Katiba ya Kenya na Sheria ya Vyama vya Kisiasa huvipa vyama vya kisiasa uhuru wa kisheria wa kuamua kustahiki uanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya.

Kwa hivyo, kila chama cha kisiasa kina uhuru wa kuamua–

• wanaoweza kujiunga na chama cha kisiasa, na
• vigezo ambavyo mtu anahitaji kukidhi kabla ya kuwa mwanachama.

Chama cha kisiasa kinaeleza kustahiki uanachama katika katiba ya chama.

Kujiunga na Chama cha Kisiasa

Ili kuwa mwanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya, kuna miongozo ya kufuata.

Vyama vya kisiasa nchini Kenya husajili wanachama kwa kutumia Fomu za Kuthibitisha Uanachama wa Chama zilizobainishwa na chama. Kila mwanachama wa chama cha kisiasa atajaza na kutia sahihi fomu hizi. Mara jina la mtu linapoingia kwenye orodha ya wanachama wa chama cha kisiasa, mtu huyo anakuwa mwanachama wa chama cha kisiasa.

Ni kosa kumsajili mtu kuwa mwanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya bila idhini yake.

Chama cha kisiasa kitahifadhi orodha iliyosasishwa na sahihi ya wanachama wa chama. Orodha hiyo itapatikana kwa wanachama na umma katika afisi kuu ya chama na afisi zote za chama katika kaunti.

Maelezo yanayohitajika na Fomu ya Kuthibitisha Uanachama wa Chama ni pamoja na–

• jina la kaunti;
• jina la mwanachama;
• umri, jinsia na kazi ya mwanachama;
• makazi ya mwanachama (Eneo-Bunge, Wadi);
• anwani ya posta na nambari ya simu;
• Kijiji, Wadi au kiongozi mwingine wa mtaa¹;
• nambari ya kadi ya uanachama wa chama, tarehe ilitolewa na mahali ilipotolewa;
• Kitambulisho au Nambari ya Pasipoti ya mwanachama;
• ada ya usajili au uanachama;
• kukiri uanachama;
• jina la mwanachama na saini yao na jina la msajili na saini yao.

Kadi ya uanachama wa chama cha kisiasa pia ina maelezo hapo juu isipokuwa yale yanayohusiana na msajili wa chama.

Miungano ya kisiasa haina wanachama wake bali chama kimoja kimoja kwenye muungano kina wanachama wao.

Mtu ambaye ni raia wa Kenya na angalau miaka 18 anahitimu kuwa mwanachama wa chama cha kisiasa.

Mchakato wa kusajili wanachama wa chama

Katika kusajili wanachama, mchakato wa kusajili wa chama cha kisiasa utajumuisha mambo yafuatayo–

• Katiba ya chama lazima ieleze mahitaji ya kusajili wanachama;
• chama lazima kianzishe kadi ya uanachama ya kiwango maalum;
• chama na mwanachama lazima wajaze fomu ya uthibitishaji wa mwanachama;
• chama lazima kihifadhi na kuendelea kusasisha orodha ya wanachama;
• chama lazima kihifadhi na kusasisha orodha ya ada za uanachama zinazolipwa kwa kufuata katiba ya chama.

Wakati chama na mwanachama wanajaza fomu ya uthibitishaji ya mwanachama–

• Chama kinapeleka mbele maelezo ya mwanachama kupitia Mfumo wa Kusimamia Vyama vya Kisiasa (IPPMS)
• Msajili wa Vyama vya Kisiasa huthibitisha na kuhalalisha uanachama uliopakiwa katika IPPMS.
• mara mtu anapothibitishwa kwenye orodha ya wanachama wa chama cha kisiasa, mtu huyo anakuwa mwanachama wa chama hicho.

Usajili mtandaoni kwa uanachama wa vyama vya kisiasa

Mtu anaweza pia kujiandikisha kama mwanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya mtandaoni kupitia lango la e-Citizen(Kiungo cha Nje).

Fungua akaunti au ingia kwenye tovuti na chini ya Idara(Kiungo cha Nje), tafuta “Office Of The Registrar Of Political Parties”. Fuata kidokezo cha kuingia na uchague chaguo la “Political Party Membership Registration” na ufuate hatua zingine zilizotolewa.

Haki za Mwanachama wa chama cha kisiasa

Mwanachama wa chama cha kisiasa nchini Kenya ana haki kadhaa ikiwa ni pamoja na haki ya–

• kushiriki katika shughuli za chama cha kisiasa;
• kukampeni kwa ajili ya chama cha kisiasa au harakati;
• kugombea nafasi za uongozi katika chama;
• kugombea kama mgombea katika uteuzi wa chama kwa wagombea kwa ajili ya uchaguzi mkuu na uchaguzi mdogo;
• ufikiaji wa hati na rekodi za chama.

jinsi ya kuangalia uanachama wa vyama vya kisiasa

Mtu anaweza kuangalia uanachama wake wa chama cha kisiasa mtandaoni kupitia lango la e-Citizen(Kiungo cha Nje).

Fungua akaunti au ingia kwenye tovuti na chini ya Idara(Kiungo cha Nje), tafuta “Office Of The Registrar Of Political Parties”. Fuata kidokezo cha kuingia na uchague chaguo la “Political Party Membership Status” na ufuate hatua zingine zilizotolewa.

Kwa maelezo zaidi kuhusu jinsi ya kujiunga na chama cha kisiasa nchini Kenya, pakua mwongozo wa uanachama wa chama cha kisiasa(Kiungo cha Nje).